جهاد اقتصادى، صرفاً تلاش اقتصادى نیست.جهاد یک بارِ معنائى ویژه‌اى دارد.هر تلاشى را نمیشود گفت جهاد. در جهاد، حضور و رویاروئى با دشمن، مفروض است. انسان یک تلاشى میکند، دشمنى در مقابل او نیست؛ این جهاد نیست. اما یک وقت شما میخواهید یک تلاشى را انجام دهید، که بخصوص یک دشمنى سینه به سینه‌ى شما ایستاده است؛ این میشود جهاد. ممکن است یک وقت این جهاد به شکل قتال باشد، ممکن است جهاد مالى باشد، ممکن است جهاد علمى باشد، ممکن است جهاد فنى باشد؛ همه‌ى اینها جهاد است؛ انواع و اقسام جهاد و مبارزه است. اگر بخواهیم در ادبیاتِ امروز ما براى «جهاد» معادلى پیدا کنیم، میشود «مبارزه». جهاد اقتصادى، یعنى مبارزه‌ى اقتصادى.

در این جهاد اقتصادى همه شریکند. در اداره‌ى اقتصاد یک ملت، مصرف هم یک رکن عمده است؛ مصرف درست، مصرف خوب، مصرف دور از اسراف و تبذیر و اتلاف مال؛ همین چیزى که همیشه توصیه میشود.

ایجاد فرهنگ کار و تلاش للَّه. شما حتّى سر یک کلاس، یک معلم هم که باشید، میتوانید در این جهاد اقتصادى سهیم باشید؛ این فرهنگ را به این جوان، به این نیروى انسانىِ فردا تعلیم میدهید؛ این میشود جهاد اقتصادى. در هر بخشى که باشید، میتوانید در این جهاد سهیم باشید.

رهبر انقلاب در پیام نوروزی خود به مناسبت آغاز سال 1390 شمسی، این سال را سال «جهاد اقتصادی» نام‌گذاری کردند. متن زیر یادداشتی است درباره نام سال 90.

رهبر معظم انقلاب سال 88 را به عنوان سال «اصلاح الگوی مصرف» معرفی کردند و سال 89 را نیز به عنوان سال «همت مضاعف، کار مضاعف». امسال نیز توسط ایشان، سال «جهاد اقتصادی» نام گرفت. به نظر بنده این امر نشان‌دهنده‌ی اهمیت و وزن اصلاحات و تحولات اقتصادی در اندیشه معظم‌له است.

رهبر انقلاب اسلامی ایران، نه تنها تحولات اقتصادی را در صدر اصلاحات کشور در سال‌های اخیر قرار داده‌اند، بلکه در سال جدید از تعبیر جهاد استفاده کردند که به نظر من این امر یک اتمام حجت برای همه‌ی مسئولین و آحاد جامعه است.

بعد دوم سال «جهاد اقتصادی»که بسیار اهمیت دارد، مردمی بودن آن و سهم توده‌ی مردم در این حرکت است؛ یعنی با این نام‌گذاری، رهبر معظم انقلاب شکل‌گیری اصلاحات اقتصادی را از یک موضوع دانشگاهی و نخبگی وارد فاز مردمی و به عنوان یک وظیفه‌ی عمومی ترسیم کردند.

حال اگر به اختصار بخواهیم این رویکرد را واکاوی کنیم، باید دقت در تعبیر به‌کار برده توسط ایشان داشته باشیم. عبارت «جهاد اقتصادی» به دلیل استفاده از واژه‌ی «جهاد» چندین بعد دارد که یک بعد آن بعد دینی و وظیفه‌محور آن برای هر ایرانی است.

بعد دوم که بسیار اهمیت دارد، مردمی بودن آن و سهم توده‌ی مردم در این حرکت است؛ یعنی با این نام‌گذاری، رهبر معظم انقلاب شکل‌گیری اصلاحات اقتصادی را از یک موضوع دانشگاهی و نخبگی وارد فاز مردمی و به عنوان یک وظیفه‌ی عمومی ترسیم کردند.

شرط اصلی موفقیت
بعد دیگر این نام‌گذاری نیز این مسئله است که وقتی یک امری به عنوان جهاد تلقی می‌شود، یعنی از وضعیت کنونی و ساختارهای معیوب کنونی با توجه به ظرفیت‌های موجود در جامعه‌ی ایرانی رضایت نداریم و سریعاً باید با تحول آن‌ها را اصلاح کنیم. خوشبختانه اجرای موفق قانون هدفمندی یارانه‌ها نشان داد که شرط اصلی موفقیت در هر طرح اقتصادی خیزش و همراهی مردم است. مردم نشان دادند که با هر طرح اقتصادی که منجر به بهبود وضعیت اقتصادی عموم شود و جهت‌گیری‌های عدالت‌خواهی هم داشته باشد، موافق و همراه هستند، اگرچه در شرایط کنونی ممکن است سختی‌هایی را هم متحمل شوند.

من فکر می‌کنم که اعتماد به نفس سیاست‌گذاران اقتصادی کشور ما با اجرای این قانون چندین برابر شده و مردم هم نشان دادند که با این نوع طرح‌هایی که کل نظام و نخبگان کشور بر اجرای آن توافق دارند، به خوبی همراه می‌شوند. در سال جدید نیز همچون سایر سال‌های گذشته سخنان رهبر معظم انقلاب پشتوانه‌ی قاطعی برای همه‌ی مسئولین است که باید در این جهاد اقتصادی، برنامه‌ها و جایگاه خودشان را تبیین و مشخص کنند.